Nie żyje Maciej Morawski

W niedzielę, 6 czerwca, w paryskim szpitalu uniwersyteckim zmarł redaktor Maciej Morawski, Honorowy Obywatel Miasta Kościana.

Maciej Eustachy Dzierżykraj-Morawski (ur. 20 września 1929 r. w Poznaniu, zm. 6 czerwca 2021 w Paryżu) – dziennikarz, publicysta, bloger, działacz emigracyjny.

Syn Ziemi Kościańskiej, Honorowy Obywatel Miasta Kościana i Gminy Krzywiń.

Wieloletni paryski korespondent Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, od 2015 r. prezes honorowy prezes Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego.

Dzieciństwo spędził w Jurkowie (gmina Krzywiń). Podczas II wojny światowej przebywał w Małej Wsi k. Grójca, następnie w Warszawie. Działał w służbie sanitarnej AK. W Kościanie zdał maturę (styczeń 1946 r.). Następnie w Poznaniu, studiował krótko psychologię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Jednak w tym samym roku wyjechał do swego ojca i przebywał na emigracji we Francji.

Studiował na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu w Paryżu Akademii Handlowej w Paryżu, następnie w Instytucie Wyższych Studiów Europejskich Uniwersytetu w Strasburgu. W latach 1955-1965 był prezesem polskiego Zjednoczenia Młodzieży Chrześcijańsko-Społecznej.

Jeden z najlepszych polskich korespondentów informacyjnych Radia Wolna Europa. Zasłynął pod koniec lat 80. XX wieku ze swych bezpośredni i przyjacielski wywiadów z działaczami "Solidarności" i czołówką polskiego życia politycznego i kulturalnego, m.in. z Lechem Wałęsą, Jackiem Kuroniem, Januszem Onyszkiewiczem.

Odznaczony Krzyżem Armii Krajowej (Londyn, 1967), Złotym Krzyżem Zasługi (Londyn), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Warszawa, luty 1995 r.), Medalem "Zasłużony dla tolerancji" (2006), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2007). Laureat nagrody im. Świętego Brata Alberta.

9 listopada 2001 r. otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta i Gminy Krzywiń, a 23 sierpnia 2012 r. - Honorowe Obywatelstwo Kościana. Kawaler francuskiego Orderu "Arts et Lettres" (komandoria, 2016).

W 2007 r., nakładem Instytutu im. Stefana Grota-Roweckiego w Lesznie ukazała się książka Teresy Masłowskiej, poświęcona Morawskiemu pt.: Łącznik z Paryża (ISBN 83-921389-9-6; wydanie 2, uzupełnione pt. Łącznik z Paryża – Rzecz o weteranie zimnej wojny, Instytut im. Stefana Grota – Roweckiego, Leszno 2009 [właśc. 2008]; wydanie 3, uzupełnione: Instytut im. Stefana Grota – Roweckiego, Leszno 2019).

We wrześniu 2009 r. z okazji 80. rocznicy urodzin Morawskiego odbyły się obchody rocznicowe: w Centre du Dialogue w Paryżu, oraz w Kościanie, Jurkowie, Krzywiniu i Warszawie – w Radio Café, siedzibie Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego.

W latach 2015-2017 nakładem Instytutu im. Stefana Grota-Roweckiego ukazały się cztery tomy jego dzienników pt.: Dwa brzegi. Zapiski weterana zimnej wojny[1]. W 2019 r., na 90-lecie urodzin ukazała się książka - opracowanie zbiorowe Weteran zimnej wojny (wyd. Instytut im. gen. Stefana "Grota"-Roweckiego i Urząd Miasta Kościana, ISBN 978-83-61960-32-4).

Był bohaterem dwóch filmów dokumentalnych: Wujowie i inni - "zdrajcy i obszarnicy" (real. Jan Ledóchowski, 2014) oraz Paryski korespondent (reż. Piotr Morawski, 2017).