Masz oko na radnych

Bez wychodzenia z domu możemy sprawdzić nad czym, i jak obradują radni. Prawo nałożyło na samorządy obowiązek transmitowania sesji i utrwalania ich za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Ma to zwiększyć udziału obywateli w procesie funkcjonowania i kontrolowania organów publicznych

Prawo do nagrywania i transmitowania obrad organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów posiada każdy obywatel. W praktyce różnie bywało z egzekwowaniem tego prawa, dlatego ustawodawca wprowadził do ustaw o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim zapis mówiący, że obrady rady są „transmitowane i utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk”, zaś nagrania tych obrad są „udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy (powiatu/województwa) oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty.” Nowe regulacje weszły w życie z początkiem obecnej kadencji samorządu. Sprawdzamy jak kościańskie samorządy poradziły sobie z nowym obowiązkiem.

Powiat kościański

Samorząd powiatowy zainwestował około 60 tys. zł w nowy system. Umowa z firmą HD System obejmowała zarówno dostarczenie kamer i oprogramowania, jak i systemu elektronicznego głosowania. Jeszcze w grudniu radni będą korzystali z tych nowości w pełni. System ten umożliwia też elektroniczny obieg dokumentów, ale by z niego korzystać należy zakupić odpowiedni program, którego jeszcze w powiecie nie mają.

- Każdy radny będzie miał swój mikrofon z przyciskiem do głosowania i czytnikiem kart. Jedna kamera jest stacjonarna i pokazuje ogólny widok sali. Drugą kamerę będzie można tak skonfigurować, że gdy radny włoży swoją kartę do czytnika i będzie zabierał głos, będzie można ją na niego skierować - informuje Zbigniew Kaliski, informatyk w Starostwie Powiatowym w Kościanie. - Jesteśmy zadowoleni z pierwszej transmisji. Jeśli chodzi o konfigurację i funkcjonalność, to nie oddaje tego, co będzie w pełni wykorzystywane od trzeciej sesji. Postawiliśmy na rozwiązanie, które jest najmniej awaryjne, bo nie jest potrzebny internet, żeby głosowanie się odbyło.

- Przygotowania do zakupu sprzętu i systemu rozpoczęły się w czerwcu. Na zapytanie ofertowe odpowiedziały trzy firmy. Zaprosiliśmy je na rozmowę i wybraliśmy tę, która nam najbardziej odpowiadała. Firma HD System ma duże doświadczenie - dodaje Joanna Napierała z Biura Rady, przyznając, że złożone oferty były zbliżone cenowo. - Dla nas ten nowy system to więcej pracy. Przed każdą sesją będziemy musiały pójść wcześniej, by rozstawić sprzęt. Gdy ruszy elektroniczne głosowanie, będzie łatwiej, bo system automatycznie poda imienne wyniki, a póki co musimy to robić ręcznie.

Pierwsze posiedzenie Rady Powiatu Kościańskiego było transmitowane z wykorzystaniem kamery full HD, którą ustawiono na statywie. Zarówno obraz, jak i dźwięk były wysokiej klasy. Kamera ta nie wymaga super szybkiego łącza, bo transmisja odbywa się przy użyciu serwerów firmy HD System. Sprawia to, że jest niewielkie, 30-sekundowe opóźnienie. Obsługą kamer podczas sesji zajmują się pracownicy starostwa. Ponieważ sesje samorządu powiatowego odbywają się w gościnnych progach szpitala, nie można na stałe zamontować tam kamer. Konieczne jest więc ich rozstawienie przed każdym posiedzeniem, skalibrowanie i skonfigurowanie.

Na stronie powiatu umieszczono link do transmisji. Aby ją obejrzeć, wystarczy kliknąć w ikonę kamery znajdującą się z prawej strony. Z kilkudniowym opóźnieniem dostępne będą tam również nagrania wcześniejszych posiedzeń. Interesującą nas sesję można wybrać z listy. Film z pierwszego posiedzenia, które odbyło się w piątek 23 listopada, udostępniono w minioną środę. Jeśli będzie taka potrzeba, w zapisie archiwalnym dane wrażliwe, w tym dane osobowe, zostaną poddane anonimizacji. Docelowo nagrania zostaną umieszczone w BIP-ie. Transmisja inauguracyjnej sesji cieszyła się sporym zainteresowaniem.

Miasto Kościan

Posiedzenia Rady Miejskiej Kościana odbywają się w sali widowiskowej Kościańskiego Ośrodka Kultury. Obrady są rejestrowane za pomocą kamery zamontowanej na antresoli. Radni korzystają z tabletów.

- Zakup tego systemu zakładaliśmy w ramach projektu rozwoju administracji cyfrowej, jako jeden z jego elementów. Ogłosiliśmy zapytanie ofertowe i wyłoniliśmy wykonawcę. Przy naszych wskazówkach i wytycznych dla radnych przygotowano aplikację, która służy im przede wszystkim do głosowania – wyjaśnia Łukasz Postaremczak, sekretarza Kościana. - Zgodnie z nowymi przepisami głosowania muszą być jawne i imienne. Chcieliśmy je zautomatyzować, żeby przebiegały sprawnie. Aplikacja służy także do komunikacji i przesyłania niezbędnych materiałów. Powiązaliśmy to z transmisją. Zależało nam na tym, żeby widz śledzący sesję w internecie nie tylko widział obraz i słyszał dźwięk, ale także wiedział, co dzieje się na tej sesji.

Sesje można oglądać poprzez stronę internetową www.rada.koscian.pl. Są tam zamieszczane informacje o zbliżających się sesjach oraz porządek obrad i wszystkie materiały sesyjne. Udostępniane są także linki do archiwalnych nagrań z sesji wraz z protokołami z głosowań. Link do strony umieszczany jest także przy zapowiedzi sesji na stronie internetowej miasta. Miejski samorząd wykupił kanał w serwisie YouTube.

System umożliwia także prowadzenie dyskusji. Przewodniczący Rady Miejskiej widzi, kto chce zabrać głos. Podczas wystąpienia radnego, przy transmisji on-line pojawia się jego nazwisko.

- I dla nas, i dla radnych elektroniczny system to dodatkowy stres. Chcemy, żeby to wszystko dobrze działało. Jeszcze kilka sesji i zapomnimy o tym. Będzie to norma – mówi Łukasz Postaremczak.

Gmina Kościan

Samorząd gminy Kościan jako jedyny zlecił realizację transmisji z obrad Rady firmie zewnętrznej. Umowę podpisano z kościańskim FilipSonem, który odpowiadał za internetowy przekaz. Jak nas zapewniono, koszty zlecenia nie są duże. Gmina póki co nie zakupiła własnego sprzętu. Planują zrobić to po nowym roku.

- Pierwsza transmisja się udała, choć nie byliśmy zadowoleni z jakości przekazu - ocenia zastępca wójta Mirosław Duda, dopowiadając, że FilipSon zakupił już nową kamerę, która podczas kolejnej sesji ma zapewnić lepszy obraz. Będzie się o tym można przekonać już dziś (środa, 5 grudnia) podczas drugiego posiedzenia Rady. - Testujemy, sprawdzamy i wyciągamy wnioski z doświadczeń innych. Myślimy nad zakupem profesjonalnego programu do głosowania elektronicznego, sprzężonego z kamerą.

Gmina przeznaczy na to własne środki z przyszłorocznego budżetu, bowiem nie otrzymała żadnego finansowego wsparcia z budżetu centralnego. Ile pieniędzy pochłonie nowy system, nie wiadomo. Wysokość tych środków określona zostanie w przyszłorocznym budżecie. Jego projekt radni już otrzymali, a pracować nad nim będą na komisjach w grudniu. Pewne jest, że przy okazji zakupione zostaną laptopy lub notebooki dla radnych. Wszystko musi być zgodne z procedurami zamówień publicznych. W zależności od kosztów, będzie to zapytanie ofertowe lub przetarg.

Na stronie internetowej gminy zamieszczono widoczny link - Sesje Rady, przekierowujący na YouTube’a. Docelowo będzie tam można oglądać transmisje, a także retransmisje sesji, ale tylko przez jakiś czas. Potem zostaną one zarchiwizowane w Biuletynie Informacji Publicznej w zakładce Organy Władzy Publicznej/Rada Gminy Kościan. Póki co jest tam dostępna tylko wersja audio. Znajdziemy tam też imienne wykazy głosowań radnych.

Inauguracyjna sesja ma sześć odcinków, bowiem w przerwach - a było ich pięć - transmisja nie była prowadzona. W serwisie YouTube - po ponad tygodniu od pierwszego posiedzenia - filmiki wciąż są dostępne. YouTube umożliwia subskrybowanie kanałów i powiadamianie subskrybentów o pojawieniu się nowych materiałów. Sesje mają jak dotąd 7 subskrypcji.

Śmigiel

Obrady Rady Miejskiej rejestrowane są za pomocą dwóch kamer. Urządzenie zamontowano na stałe w sali sesyjnej Urzędu Miejskiego Śmigla. Umożliwiają wykonywanie zbliżeń w momencie, gdy radny zabiera głos. Archiwalne nagrania i transmisje na żywo można obejrzeć na kanale YouTube. Na stronie głównej gminy Śmigiel nie ma jeszcze przekierowania bezpośrednio na transmisję on-line.

Link na kanał można znaleźć wchodząc na stronę internetową gminy, a następnie rozwinąć pasek dla mieszkańców. Na liście trzeba znaleźć zakładkę transmisje lub eSesja. Można także skorzystać ze strony www.smigiel.esesja.pl. Po kliknięciu na dane posiedzenie sesji wyświetla się pasek z przekierowaniem na nagranie. Dostępne są także załączniki z treścią podjętych uchwał lub projektów uchwał na planowane posiedzenie.

Podczas pierwszej sesji ósmej kadencji radni nie korzystali jeszcze z elekronicznego systemu głosowania. Nie było takiej potrzeby. Przewodniczącego Rady Miejskiej i zastępców wybierano w tajnym głosowaniu na kartach przygotowanych przez komisję skrutacyjną. Podczas piątkowych obrad rajcy korzystali już z laptopów, na których zainstalowano odpowiednie oprogramowanie. Wyniki głosowania były od razu zamieszczane w internecie.

- Wdrożenie systemu nie jest takie proste, jak mogłoby się to wydawać. Wykorzystaliśmy laptopy, z których wcześniej korzystali radni i rzutnik, który jest zamontowany w sali sesyjnej. Trzeba było dokupić dwie kamery i oprogramowanie – mówi Justyna Rzepecka z biura Rady Miejskiej Śmigila. - Umieszczając nagrania i transmisje na kanale YouTube spełniamy wymóg ustawowy.

Krzywiń

Pierwsza sesja Rady Miejskiej Krzywinia ósmej kadencji, choć rejestrowana, nie była dostępna on-line. Trzy dni później na stronie gminy umieszczono nagranie. Na drugie posiedzenie rajców Urząd Miasta i Gminy Krzywiń zapewnił już odpowiedni sprzęt. Na stronie gminy umieszczono link do kanału YouTube. Nagranie z sesji dostępne jest w sieci.

- Wdrożenie nowego systemu eSesja kosztowała nas szesnaście tysięcy złotych. Do nagrywania sesji została zakupiona mobilna kamera – mówi Bartosz Kobus, sekretarz gminy Krzywiń. - Musimy popracować jeszcze nad regulacją głośności. Zaproponowałem radnym zmianę ustawienia stołów podczas posiedzeń, tak żeby wszyscy byli widoczni.

Podczas drugiej sesji i pierwszej transmitowanej on-line wyniki głosowania nad uchwałami były wyświetlane na rzutniku. Mimo zbliżeń kamery trudno było odczytać jak głosowali poszczególni radni. Ma się to wkrótce zmienić. Kamera będzie ustawiana bliżej radnych. Na stronie internetowej krzywin.sesja.pl można znaleźć protokoły z głosowań i podjęte uchwały.

- Na razie skupiamy się na funkcjonowaniu samego systemu – wyjaśnia sekretarz Kobus. - Przed sesją radni testowali elektroniczne głosowanie.

Czempiń

Zgodnie z wymogiem ustawowym już pierwsza sesja Rady Miejskiej w Czempiniu transmitowana była on-line. W sali sesyjnej czempińskiego Urzędu Gminy zainstalowana została stała kamera i system nagłaśniający z bezprzewodowymi mikrofonami. Radni otrzymali tablety. Zastąpiły one laptopy, które były użytkowane osiem lat przez radnych dwóch kadencji. Na nowych urządzeniach zainstalowano aplikację do elektronicznego głosowania. Zakup tabletów i systemu esesja kosztował prawie 32 tysiące złotych.

Dzięki głosowaniu elektronicznemu możliwe jest sporządzanie imiennych wykazów głosowań. W trakcie sesji nie były one od razu publikowane. Jak głosowali radni można było dowiedzieć się oglądając transmisję on-line lub nagranie archiwalne. Kamera rejestrowała wyniki prezentowane na rzutniki. Protokołu wkrótce będą dostępne w Biuletynie Informacji Publicznej.

Posiedzenia Rady Miejskiej można oglądać po wejściu na stronę internetową czempin.sesja.pl. Na stronie internetowej gminy umieszczono zakładkę eSesja. Transmisję i archiwalne nagrania można także znaleźć wchodząc w zakładkę dla mieszkańca. Cały system jest w fazie dopracowywania. Kolejny sprawdzian będzie podczas drugiego posiedzenia Rady Miejskiej, które zaplanowano na 6 grudnia. (h, kar)