Magazyn koscian.net
2008-10-14Jubileusz w ogólniaku (galeria)
16 października br. mija 80 rocznica oddania społeczeństwu miasta Kościana i powiatu kościańskiego nowego, godnego i nowoczesnego gmachu ówczesnego Gimnazjum Państwowego im. Św. Stanisława Kostki, a obecnie Liceum Ogólnoształcącego im. Oskara Kolberga.
Warto z tej okazji jeszcze raz przypomnieć okoliczności, w jakich doszło – dzięki zrozumieniu przez naszych przodków, roli jaką pełnić miała ta placówka - do budowy tego gmachuHistoria starań o powołanie w Kościanie szkoły średniej sięga połowy XIX wieku. Niestety, udało się to zrealizować dopiero po odzyskaniu Niepodległości. Rozporządzenie Departamentu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 4.8.1920 roku dało podstawę do powołania państwowego zreformowanego gimnazjum klasycznego. Wstępem było utworzenie z dniem 1.9.1920 roku państwowego progimnazjum. Jego pierwszym dyrektorem został prof. Józef Pietrzak z Inowrocławia. Od 1.12.1920 roku jego obowiązki przejął nowy dyrektor prof. Stanisław Chojecki z Pleszewa. Z istniejącego obecnie oficjalnego Zastępczego Aktu Założycielskiego z 26.6.1996 roku wynika, że Gimnazjum rozpoczęło działalność 1.9.1921 roku. Jednak istniejące dokumenty pozwalają tę datę uściślić i przyjąć, że datą powstania jest dzień 1.4.1921 roku.
Szkoła u zarania swojej działalności funkcjonowała w kilku miejscach, a więc np., w domu p. Abta przy Placu Wolności, a także w jednym z pawilonów Krajowego Zakładu Psychiatrycznego. Wspomniany już dyr. Chojecki, u progu swojej działalności przypomniał władzom miejskim o ich obowiązku, jaki wynikał z kontraktu z 20/25.6.1920 roku, wybudowania nowego gmachu szkolnego. Pierwotnie budynek miał powstać przy ulicy Mickiewicza w sąsiedztwie istniejącej tam szkoły katolickiej, gdzie znajdował się wolny plac o powierzchni 1ha. W piśmie z 11.7.1921 roku dyr. Chojecki zaproponował jednak nową lokalizacje, uznał bowiem, że na ten cel lepiej nadaje się teren dawnego cmentarza, znajdującego się przy Al. Kościuszki. Jego zdaniem nowy gmach szkoły miał przyczynić się do upiększenia tej części miasta, a nadto uczniowie dojeżdżający koleją mieli by znacznie bliżej do szkoły. Propozycja dyrektora Chojeckiego została przyjęta i w wyniku umowy z katolicką gminą kościelną dokonano wymiany parcel. W umowie tej miasto zobowiązało się umieścić na widocznym miejscu w przyszłym budynku gimnazjum krzyż z wizerunkiem Zbawiciela, w zamian za figurę św. Jana, która stała przy murze cmentarnym. Warto nadmienić, że wywiązano się z tej umowy i w przyszłości umieszczono w gmachu Gimnazjum na I piętrze dębowy krzyż z greckim napisem ,,Dla niego zwyciężymy’’.
Magistrat w dniu 26.9.1921 roku powierzył opracowanie projektu gmachu szkolnego architektowi Marianowi Andrzejewskiemu z Poznania. Równolegle rozpoczęto starania o pozyskanie środków finansowych od władz centralnych. W tym celu w marcu 1922 roku wyjechała do Warszawy delegacja Rady Miejskiej z dr. Nowakowskim na czele, w celu przeprowadzenia rozmowy z wiceministrem Wachowiakiem z Ministerstwa WRiOP. Do rozmowy nie doszło, ale urzędnicy doradzili by postąpić tak, jak uczyniono to w Gostyniu, gdzie zgromadzono na początku działalności duże ilości cegły, wapna, kamieni, drewna i.t.d. Gdy tak się stanie będzie większa szansa na pozyskanie środków finansowych.
W kwietniu 1922 roku Rada Miejska wyasygnowała 2,5 mln mk na opracowanie kosztorysu przez architekta Andrzejewskiego. W 1923 roku powołano Komitet Budowy Gimnazjum, a w 1924 roku Sejmik Powiatowy w Kościanie zobowiązał się do współdziałania i finansowego wspierania budowy. Efektem tych działań było podjęcie przez Sejmik w dniu 20.12.1924 roku uchwały o wydatkowaniu na budowę 100 000 zł, a nadto zaciągnięcia pożyczki w kwocie 200 tys. zł. Zobowiązano się także do pokrycia przez powiat 50 % kosztów budowy. Sprawy budowy były także przedmiotem wielu obrad Rady Miejskiej.
W dniu 22.9.1924 roku informowano społeczeństwo, że ,,Dokładne rysunki mającego powstać gimnazjum można oglądać na miejscowej Wystawie Przemysłowo-Handlowej’’. Do 28.4.1925 roku miasto wydało na prace przygotowawcze 93 tys. zł. W marcu 1926 roku ogłoszono przetarg na budowę Gimnazjum. 23.7.1926 roku ukazała się informacja, że ,,W roku bieżącym miasto nasze rozpoczęło dalszą budowę gmachu gimnazjalnego. Obecnie muruje się I piętro’’. Kierowanie budową należało do architekta Andrzejewskiego a nadzór do p. Bardzińskiego, a po nim Skibińskiego. Prace przy budowie wykonywały takie firmy jak: W. i S. Woszkiewicz- ziemne i murarskie sutereny, F. Budzyński z Poznania – malarskie parteru, I i II piętra, Sławek z Kościana – ciesielskie, R. May z Kościana – dekarskie, J.Karaśkiewicz – szklarskie, Krawczyk i Zborowski z Kościana – murarskie, J. Gątowski z Kościana - instalacyjne i sanitarne, Tomyślak i Jaśkowski z Kościana – kowalskie i ślusarskie, Hedinger z Poznania- centralne ogrzewanie. Ostatnie sprawy związane z uregulowaniem własności ziemi załatwiono 8.6.1927 roku, kiedy to Ignacy Maciejak oddał część swego gruntu w zamian za wybudowanie z materiału pochodzącego z rozebranego domu gospodarczego również budynku gospodarczego, ale położonego w innym miejscu. Budowę zakończono w 1928 roku.
Początkowo planowano uroczystość oddania budynku do użytku w dniu 26.9.1928 roku, ale ostatecznie stało się to 16.10.1928 roku. Całkowity koszt wyniósł ogromną na ówczesne czasy kwotę 1.215.507,28 zł. W murach budynku umieszczono akt erekcyjny, który podpisali członkowie Komitetu Budowy tj.: Mieczysław Wyrybkowski jako przewodniczący, starosta Adam Narajewski, Mieczysław Chłapowski, Antoni Jezierski, Wojciech Płóciniak i Jan Tadeuszak. Ogromny gmach wymagał oczywiście odpowiedniego wyposażenia. Prace w tym zakresie trwały przez szereg kolejnych lat. W roku 1932 wybudowano np., nowoczesną scenę, wyposażoną w różne urządzenia mechaniczne i elektryczne. Zaprojektowana przez Bogdana Grzesińskiego została uznana za jedną z najładniejszych w Wielkopolsce. Zakończenie budowy i oddanie szkoły do użytku stanowiło spełnienie marzeń poprzednich pokoleń mieszkańców Ziemi Kościańskiej.
JAN PAWICKI
Poniżej fotorelacja z akademii, na której uczniowie i nauczyciele świętowali 80-lecie szkoły. Akademia odbyła się w ,,Kolbergu'' w poniedziałek 13 października 2008 roku.
Foto. Bogdan Ludowicz
Już głosowałeś!
Zgłaszasz poniższy komentarz:
""W roku 1932 wybudowano np., nowoczesną scenę, wyposażoną w różne urządzenia mechaniczne i elektryczne. Zaprojektowana przez Bogdana Grzesińskiego została uznana za jedną z najładniejszych w Wielkopolsce."" - - - szkoda, że w PRLu wszystko zniknęło i aula do dziś jest okaleczona